Ấn Độ: Giành lại yoga truyền thống

Nhắc đến yoga, nhiều người nghĩ ngay đến Ấn Độ, đất nước khai sinh ra di sản phi vật thể này. Vì vậy, người Ấn rất phẫn nộ khi nghe tin ở Mỹ có vài trăm đơn xin chứng nhận kỹ thuật và các tư thế tập yoga

 Một thế yoga 

Nằm soi bóng bên dòng sông Hằng linh thiêng, thành phố Rishikesh có đến gần 150 tu viện (ashram). Vào thập niên 1960, nhóm nhạc The Beatles đã có lần lưu lại đây suốt cả một tháng để tìm cảm hứng sáng tác và giúp thành phố này nổi tiếng. Bốn mươi năm sau, Rishikesh lại được nhắc đến với phong trào giành lại quyền thừa hưởng về sự thuần khiết và nguyên sơ nhất của yoga. Có lẽ đây là một động thái đòi hỏi nhiều kiên nhẫn, bởi ngay trong nhiều hiệu sách ở đây người ta thấy một sự lai căn và dị bản hẳn hoi do tác động của trào lưu New Age (thời đại mới). Ví dụ, người ta có thể thấy sách của tác giả người Mỹ Carlos Castaneda xuất hiện ngay bên cạnh sách của giảng sư Ấn Độ Osho.

Thế là Học viện Ayush - nơi giảng dạy các môn Ayurveda (y học cổ truyền Ấn Độ), yoga, môn học về liệu pháp thiên nhiên (naturopathy), Unani và Siddha (hai môn y học song hành) và cả liệu pháp vi lượng đồng căn (homeopathy) đã ngay lập tức mở một thư viện kỹ thuật số nhằm phổ biến các kiến thức y học truyền thống mang tính đặc thù và lên danh mục của hơn 1.500 tư thế tập yoga (asanas). Sắp tới đây, học viện sẽ cho ấn bản bước đầu 150 tư thế cơ bản được giới thiệu bằng tiếng Phạn, có cả phim video minh hoạ. Quyển catalogue này sau đó sẽ được dịch sang các thứ tiếng Anh, Tây Ban Nha, Pháp, Đức và Nhật và sẽ được gởi đến các cơ quan chứng nhận bản quyền tại châu Âu, Hoa Kỳ và châu Á nhằm chứng minh với thế giới rằng yoga luôn là của Ấn Độ, đồng thời hy vọng làm nản lòng các trung tâm huấn luyện yoga được thành lập bên ngoài nước Ấn. Thêm vào đó, một danh mục thuốc với khoảng 4.500 loài thảo dược của vùng tiểu lục địa Ấn Độ và 120.000 công thức bào chế thuốc dân tộc cũng sẽ được phát hành.

Trên thực tế, yoga ngày nay rất phổ biến tại phương Tây, thậm chí còn gây tiếng vang lớn tại các thành phố châu Âu hơn là tại quê hương của mình. Ở Mỹ, môn này đã nghiễm nhiên trở thành một ngành kinh doanh béo bở, giúp mang về 3 tỉ USD mỗi năm. Thực trạng đó đã tạo nên một nỗi ám ảnh lớn lên người dân Ấn. Hơn thế nữa, chú Sam đã cho ra lò những phương pháp yoga được gọi là “cách tân”, như kỹ thuật của Bikram Chaudry, một giảng sư ngôi sao nổi tiếng với các bài tập yoga trong một môi trường nhiệt độ lên đến 45oC! Và Ấn Độ đã phải báo động vì người Ấn sợ rằng nguồn di sản phi vật thể đồ sộ của họ không chóng thì chầy cũng sẽ bị “phỗng tay trên”. Tuy nhiên, khi nhìn tổng thể, nhiều chuyên gia cho rằng việc nhiều người ở khắp mọi nơi cố gắng “hợp thức hoá” những phương pháp tập luyện yoga mà họ cho là “tiến bộ” này thật ra chỉ là một vở diễn tồi!

Một môn đệ của yoga là Vijay Rayal cho đây chẳng qua là những phát kiến giả với những chỉnh sửa đơn giản và non nớt mà thôi. Ông tuyên bố: “Bikram Chaudry đã không thành thật với nền văn hoá của ông ấy”. Về phần mình, Vijay Rayal đã cho khắc ngay lối cổng vào tu viện Omkarananda của mình dòng chữ “Tư duy sắc bén, làm việc cật lực, sống đời thánh thiện”.

Một giảng sư yoga khác là Sadananda Murthy đã tóm lược tình hình: “Yoga là một khoa học xa xưa đến nỗi chúng ta không biết được ai là người đã phát minh ra các tư thế và kỹ thuật của nó, nhưng nay ai cũng muốn khoe khoang rằng mình đã biết cách tập yoga một cách rất hiện đại và rất hiệu quả hơn trước nhiều. Thậm chí tại thành phố Rishikesh này, đôi khi chuyện đó cũng xảy ra”. Ông kết luận: “Thật sự mà nói, người phương Tây không thể nào bước chân được vào lĩnh vực yoga. Họ chỉ có thể lướt qua trên bề nổi của môn phái này mà thôi”. Tuy nhiên, cũng có một thực tế khác: hiện nay yoga lại không có nhiều môn đệ ngay tại đất nước mà nó được sinh ra. Như lời của bà giáo Sadhvi Abha Saraswati nhìn nhận: “Tại Ấn Độ, yoga lúc này hoàn toàn không được đánh giá đúng”.

Cao Văn (theo La Vanguardia)
Theo Báo SGTT

Chia sẻ liên kết này...